Από το χρονικό Μουργκάνα στο διήγημα «Ανυπεράσπιστοι». Η στροφή του Δημήτρη Χατζή στα θύματα του εμφυλίου
From the chronicle Mourgana to the short story “Anyperaspisti” The shift of Dimitris Chatzis in depicting the victims of the Greek Civil War
Resumen
Στο παρόν άρθρο μελετώνται οι μεταβολές της πρόσληψης του Εμφυλίου από την πεζογραφία του Δημήτρη Χατζή. Παρατηρούνται δύο ευδιάκριτα όρια: το αφήγημα Μουργκάνα, που εκδίδεται αρχικά το 1948, και το διήγημα «Ανυπεράσπιστοι», που πρωτοδημοσιεύεται στην Επιθεώρηση Τέχνης το 1964. Στη Μουργκάνα ο αφηγητής διαχωρίζει τους αντίπαλους της εμφύλιας σύρραξης σε φίλους και εχθρούς και αξιολογεί θετικά τους πρώτους, που ταυτίζονται με τους μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού. Στους «Ανυπεράσπιστους» αίρεται η αντιπαλότητα λόγω των καιρικών συνθηκών. Αντάρτες και κυβερνητικοί στρατιώτες συμφιλιώνονται προσωρινά ως σύμμαχοι-θύματα απέναντι στη φύση, που λειτουργεί ως θύτης. Ο αφηγητής του Χατζή από την ταύτιση με το ένα στρατόπεδο μεταβαίνει στην υπέρβαση της διχαστικής σύγκρουσης και από την χρονογραφική χρήση της Ιστορίας στη διαλεκτική σχέση μύθου και ιστορικής πραγματικότητας.
---------------------------------------------------------
The present article deals with the changes in the way the Civil War is depicted in Dimitris Chatzis’ prose. Two distinct limits can be observed: the narrative Mourgana, fistly edited in 1948, and the short story “Anyperaspisti”, firstly published in the literary magazine Epitheorisi Tehnis (Art Review) in 1964. In Mourgana the narrator separates the civil war opponents in friends and enemies and gives a positive evaluation of the former group identifying it with the communist fighters of the Democratic Army of Greece. In “Anyperaspisti” this rivalry is terminated due to weather conditions. The partisans and the government soldiers become temporarily reconciled and take the roles of allies-victims against the power of nature that acts like a victimizer. The narrator in Chatzis’ story moves from identifying himself with one of the camps to transcending the ethnic division and from the chronographic use of history to the dialectical relationship of myth and historical reality.
